Bakanlık ve yargı ‘dur’ diyor, Beyoğlu Belediyesi durmuyor: Bir tarih yok oluyor
Beyoğlu Belediyesi, Sultan Abdülaziz’in Fransız Katolik cemaati Saint Vincent de Paul’ün Hayırsever Kızları’na verdiği Fransız Yetimhanesi’ne 1866’da 1 Haziran’da bir fermanla el koydu. Mahkeme süreci devam ederken belediye ‘peyzaj çalışması’ gerekçesiyle yetimhanede yıkım işlemine başladı. Çalışmalar sırasında tarihi salon, duvarlar, salona giden merdivenler, seramikler ve bir koridor ortaya çıkarıldı. Hasar gören bu yapıların ortaya çıkması üzerine belediye yetkilileri kalıntıları toprak ve betonla kapattı.
İSTANBUL’DAKİ TARİHİ YAPILAR
Yaklaşık 3.000 kartonpiyer kalıp ve sadece Türkiye’de bulunan 1653 tarihli İsa’nın çarmıha gerilmesinin dört tasviri de sergileniyor. Bu desenlerin ortasında İstanbul’daki Topkapı Sarayı, Yıldız Sarayı gibi tarihi yapıların motifleri ve kartonpiyer desenleri de yer almaktadır. Bahçede 1870’lerde yapılan yetimhanenin salonları yer alıyor.
YARGIDAN SONRA BAKANLIK ‘DUR’ DEDİ
Fransa Başkonsolosluğu, bu çalışmaların engellenmesi ve haciz sürecinin durdurulması için mahkemeye başvurdu. İstanbul 2. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı aldı. Ancak mahkeme kararına rağmen dozerlerle ilgili çalışmalara devam ediliyor. Şikayetler üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü İstanbul 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na bağlı bir grup, bölgede incelemelerde bulundu.
Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Meclisi Müdürlüğü, burada yaptıkları incelemenin ardından Beyoğlu Belediyesi’nden ‘derhal’ faaliyetlerini durdurmasını istedi. İstanbul Koruma Genel Müdürü Ahmet Latifoğlu imzasıyla Beyoğlu Belediyesi’ne gönderilen yazıda şunlar kaydedildi:
325 ada 80 parsel üzerinde bulunan taşınmazın devri yapılan taşınmaza 11.01.2023 tarihinde müdürlüğümüz eksperleri tarafından yerinde inceleme yapılarak zemin çalışması, zemin düzeltme vb. uygulamalarının yapıldığı tespit edilmiştir. tescilli yapıların bulunduğu parselin bahçesinde yapılmıştır.
nolu parsel için yapılan başvuru dilekçesi ile ilgili olarak ivedi olarak yerinde inceleme yapılarak inşaat ve fiziki işlerin durdurulmasına karar verilmiştir. 325, 80 parsel ve üzeri olup, işlemlere ilişkin her türlü bilgilendirme belgesinin 10 iş günü içerisinde Müdürlüğümüze iletilmesi, Komisyonumuzca; Tescilli parsel üzerinde Kurulun izni olmaksızın herhangi bir fiziki ve imarî uygulama yapılmaması için bilgilerinizi arz ederim.”
Ancak Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız bu kararın gereğini yerine getirmedi. Belediye yönetimi kiraları yüzde 100 artırdı ve kartonpiyer müzenin boşaltılmasını istedi. Müzede bulunan kalıpların boşaltılmaması halinde çöpe atılacağı belirtildi.
AFAD ÇADIRI GETİRİLMİŞTİR
Çevre düzenleme çalışmalarının yapıldığı bahçede bir de AFAD çadırı görüldü. Edinilen bilgiye göre, belediye ekipleri sabah saatlerinde bahçede kullanmak üzere AFAD çadırlarını getirdi.
Ne oldu?
Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız ve grubu, geçen yıl mülkte bulunan Cemal Cinbiz’e giderek binayı kendilerine devretmesini istedi. Ancak Cinbiz, 56 yıl kiracısı olduğu binanın Fransızlara ait olduğunu ve kirayı Fransız Büyükelçiliğine bağlı bir vakfa ödediğini belirterek bu teklifi reddetti. Olumsuz yanıt alan Yıldız, iddiaya göre “Nasıl alacağımı biliyorum” diyerek binayı terk etti. Kısa bir süre sonra belediye yetkilileri ile çok sayıda zabıta ve polis 1 Haziran sabahı baskın düzenleyerek binayı boşaltmak için harekete geçti. İstanbul 2. İdare Mahkemesi’nin aynı gün yürütmeyi durdurma kararına rağmen polis ekipleri Zanaat Atölyesi’ne girerek tahliye etmeye başladı.
Daha sonra Beyoğlu Belediyesi’nin talebi üzerine Defterdarlık tarafından binaya kayyum atandı. Fransa Başkonsolosluğu kararın iptali için mahkemeye başvurdu. Belediye ekipleri, alçı sıvaların yapıldığı atölyenin tüm ekipmanlarına el koydu. Yetimhane döneminden kalan sera ve merdiven demirleri söküldü.
1970 yılından bu yana Fransız büyükelçiliğine kira ödeyen Cemal Cinbiz, dövülerek 4 katlı binadan dışarı çıkarıldı. Kartonpiyer Müzesi’nde sergilenen kartonpiyer kalıpları zarar görmüştür. Bahçeyi çevreleyen 250 metre uzunluğundaki demir parmaklıklar ve bahçedeki kolonlar söküldü. Cinbiz, hasarın büyük olduğunu belirterek, tarihi değeri olan çok sayıda koli ve bölmenin taşıma sırasında kaybolduğunu öne sürdü. Son tahliyenin ardından, Fransız hükümeti soruşturma için bir heyet gönderdi. Heyet, yaptığı incelemelerin ardından Beyoğlu Belediyesi’ne dava açtı. İlk duruşma 21 Şubat günü saat 10.20’de İstanbul 13. Sulh Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Ancak mahkeme süreci devam ederken belediye çalışmalarını sürdürüyor.